Vitrektomi Nedir?
Yazar Özgür Yaşar • Göz Doktoru • 22 Mayıs 2019 • Yorumlar:
Gözün içi vitreus denilen saydam jölemsi bir madde ile doludur. Bu madde sayesinde göz anatomik olarak bütün olarak kalabilmektedir. Bazı retina hastalıklarında bu jölemsi madde boşaltılarak operasyon yapılabilmektedir. Vitreusun boşaltılması, vitreoretinal cerraha retinaya ve onda oluşan patolojilere ulaşma imkânı verir. Bu boşaltılan maddenin yerini göz içi sıvı (hümör aköz) doldurur. Vitrektomi cerrahisinden önce birçok göz hastalığı tedavi edilemez olarak kabul ediliyordu, fakat günümüzde bu hastalıkların çoğu artık tedavi edilebilmektedir.
Vitrektomi ameliyatının nasıl yapılmaktadır?
Lokal veya Genel anestezi ile gözbebeğinin hemen gerisinden beyaz kısmından göz içine yaklaşık 0,5 – 1mm’lik 3 adet trokar ile giriş yapılarak vitreus temizlenir. Tamamen mikroskop altında bu işlem yapılmaktadır.
Vitrektomi ameliyatı hangi durumlarda gerekir?
Vitrektomi genel olarak vitreus ve bazı retina hastalıklarında yani göz bebeği ve merceğinin arkasındaki kısmın etkilendiği hastalıklarda yapılır.
Bunlar:
*Retina dekolmanı
*Makula deliği (MACULAR HOLE)
*Diyabete bağlı kanama ve retina patolojileri (DIABETIC RETINOPATHY)
*Retina yüzeyinde zar oluşumu (ERM)
* Katarak cerrahi komplikasyonları
*Üveite bağlı vitre bulanıklıkları gibi hastalıklarda yapılır.
Jel maddesi temizlendi ameliyat tamamlandı. Jel maddesi tekrar mı oluşuyor yoksa yerine başka bir madde mi konuyor?
Jel temizlendikten sonra tekrar oluşması mümkün değil. Ameliyatın sonunda göz içinde sıvı/hava/ gaz veya silikon bırakılır. Gözün kendi ürettiği sıvı zaman içerisinde göz içinde bırakılan maddenin yerini alır. Bu hava için 1 hafta, gaz için ise 2-8 haftadır. Silikon ise göz içinde kaybolmaz ve alınması için ikinci bir ameliyat gerekir.
Vitrektomi ameliyatı olacak bir hastada kataraktta varsa aynı seans ta yapılır mı?
Eğer hastanın gözünde katarakt var ve gözün arka kısmının görülmesini engelliyorsa mutlaka aynı seansta katarakt cerrahisinde gerekir. Eğer katarakt hafif ve görüşe engel olmuyorsa katarakt ameliyatı 2. bir seansta yapılabilir. Vitrektomi ameliyatı sonrasında katarakt gelişimi hızlanacağı için bazı cerrahlar katarakt hafif olsa dahi aynı seansta ameliyat etmeyi tercih edebilirler.
Vitrektomi ameliyatının riskleri nelerdir?
En sık komplikasyon katarakt gelişimidir. Bunun dışında: kanama, enfeksiyon, göz içi basıncında yükselme, hastalığın nüks etmesi, retinada yırtık, retinada ışık hasarı gibi komplikasyonlar görülebilir.
Ameliyat sonrası görme ne zaman düzelir?
Göz doktorları tarafından, ameliyat sonrası görme tahmini yapmanın en zor olduğu ameliyat vitrektomi ameliyatıdır.
Vitrektomi ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
–Ameliyattan sonra göz ertesi günkü kontrole kadar aksi söylenmediği müddetçe kapalı kalmalıdır.
–Göze bir hafta süreyle su değmemeli, duş alırken sadece boyundan aşağısı yıkanmalıdır.
– Göze asla dokunulmamalı, silinmemelidir.
– Operasyon sonrasında reçete edilen ilaçlar tarife göre disiplinli bir şekilde kullanılmalıdır.
– Operasyon sonrasında 1-2 hafta hafif bir batma ve yanma normaldir. (Şiddetli bir ağrıda doktorunuza başvurunuz)
– Operasyondan sonra baş pozisyonu önemli olup doktordan nasıl yatmak gerektiğini ve ne kadar süre ile böyle yatma gerektiğini sorarak öğrenmeli ve söylenen pozisyonda kalınmalıdır.
– Operasyon gereği göz içine gaz verilmişse görmenin az olması normaldir. Gözün önünde siyah bir karartı hissedilmesi olasıdır. Verilen gazın türüne göre 2-6 hafta kadar gözde kalır ve bu süre içinde görmeyi engellemesi normaldir. Gaz verilen hastaların uçak ile seyahat etmesi yasaktır! Gaz tamamen çekilinceye kadar diğer seyahat araçları tercih edilmelidir; bu dönem verilen gazın özelliğine göre ameliyattan sonraki 2 hafta-2 ay arasında sürebilir. Herhangi bir nedenle genel anestezi alma gerekirse (acil durumlarda) mutlaka anestezi doktoruna gözde gaz olduğu bilgisi verilmeli ve ona göre uygun anestetik madde seçimi sağlanmalıdır. Gaz çekildikten sonra retina dekolmanı veya kanamanın tekrar etme riski azda olsa vardır. Bu nedenle kontrol muayenelerini kısıtlamamak gerekir.
– Göz içine silikon yağı verilmişse genellikle 3-6 ay süreyle gözde bırakılır ve sonrasında alınması için yeni bir ameliyat yapılır. Silikon bir süre sonra bozularak göze zarar verme ihtimali (gözün kızarması, göz tansiyonu artması vb.) olduğundan mutlaka belli aralıklarla kontrolü gereklidir. Silikon alınması sonrası retina dekolmanının nüks etme riski olduğu da unutulmamalıdır.