Voyörizm Gölgesinde Yaşamak

Merhabalar, sevgili okurlarım! İçinde bulunduğumuz yoğun final haftasından PSITHOTH olarak kafamızı kaldırıp, sizlerle tekrar bir araya gelmenin mutluluğunu yaşıyoruz. Bu ayki sayımızın temasını açıklıyorum. Hazır mısınız? Eveeet, geliyooor veee “cinsel sapkınlık (parafili) bozukluklarııı”. Ne oldu, neden sessizleştiniz? Bu bozuklukların toplumda var olduğunu inkâr mı ediyorsunuz? Etmeyin, sevgili okurlarım! Bu bozukluklara sahip olan kişiler var, benim bu ay bahsedeceğim parafili bozukluklarına sahip kişiler de var. Onlar kimler mi? Voyöristler.

Önce sizlere biraz parafilinin ne olduğundan bahsedeceğim. Eski Yunancada “alışılagelmişin dışında, ötesinde (para)” ve “aşk, sevgi (philia)” anlamına gelen kelimelerin birleşiminden oluşmaktadır. Kullanıldığı tanım ise, “belirli bir zamanda ve toplumdaki norm ve değerlere göre tipik olmayan, alışılmamış cinsel ilgiler” dir (Crawford, 2006; Tetik ve Başar, 2014).

Fakat parafili ve parafilik bozukluk birbiriyle karıştırılmamalıdır. DSM-5’te bu fark vurgulanmıştır. Buna göre parafili, “fenotipik olarak normal, fizyolojik olarak olgunlaşmış, onay veren insanlara yönelik olan genital uyarı veya ön sevişmedeki okşama dışında herhangi bir cinsel ilginin yoğun ve ısrarlı olması (cinsel mazoşizm bozukluğu ve cinsel sadizm bozukluğu) ” şeklinde tanımlanmıştır. Oysa parafilik bozukluk, “sıkıntı, işlevsellikte bozulma veya başkalarının zarar görmesi ölçütlerinin karşılandığı durum (röntgencilik bozukluğu, göstermecilik bozukluğu ve sürtünmecilik bozukluğu)” şeklinde tanımlanmıştır. (APA, 2013; Tetik ve Başar, 2014).

Peki, parafilik bozuklardan biri olan vayörizm, nedir? Bilinen adıyla “gözetlemecilik” tir. Haberi olmadan bir kişiyi çıplak, soyunurken ya da cinsel etkinlikte bulunurken gözetleyip, bu durumdan cinsel olarak uyarılmak, demektir. Tabi bunun bozukluk sayılabilmesi için yineleyici bir şekilde devam etmesi gerekmektedir. En az altı aylık düşlemler boyunca, itkiler (insanı kendiliğinden eyleme iten nedenler) ya da davranışlarla gözetlemecilik bozukluğu, kendini göstermektedir (APA, 2013; Tetik ve Başar, 2014).

Gözetlemecilik ve diğer parafili ile parafilik olguların toplumda sık rastlandığı bilinmesine rağmen, bu olguların toplumda rastlanma sıklığı ile ilgili güvenilir ve kapsamlı epidemiyolojik araştırmalar bulunmamaktadır. Çünkü toplum, bu tür cinsel bozukluklara karşı tepki gösterdiği için, adli ve idari zorunluluk dışında olgular, tedavi ve yardım amacıyla hekimlere başvuru yapmamaktadır (İncesu, 2014).

Oysa Tetik ve Başar’ın (2014) olgu sunumundaki gibi ailesinden ve çevresinden destek alıp kliniğe başvursalar, yine bu olguda olduğu gibi adli bir sorunla karşılaşmadan iyileşme göstereceklerdir. Bu yüzden sizlerden bir ricam var sevgili okurlarım. Çevrenizde parafilik bozukluğa sahip kişilerin olduğunu biliyorsanız, toplumun yaptığı gibi onları dışlamayın. Onlarla konuşun ve tedavi olmaları halinde iyileşebileceklerine dair yüreklendirin. Hadi, hep birlikte bu kişileri topluma kazandırmaya çalışalım, diyor ve kamu spotumsu bir şekilde bu ayki yazımı sonlandırıyorum.

Bir sonraki ay görüşmek üzere, kendinize iyi bakın 

Teşekkürler, 

Rojda ÇELİK