WISC-R Çocuklar İçin Zeka Ölçeği- Nedir ve Nasıl Uygulanır?
Yazar Ezgi Didem Ayaltı • Psikolog • 27 Nisan 2017 • Yorumlar:
1979 yılında oluşturulmuş bu kapsamlı zeka testi, yenilenmiş ve güncellenmiş formu ile 6- 16 yaş bireylerin zeka düzeyleri hakkında fikir veren bir uygulamadır. Bu test 12 tane alt testin bir araya gelmesiyle oluşur.
Test 2 bölüme ayrılır, 6 tanesi "Sözel Testler" dir ve Genel Bilgi, Benzerlikler, Aritmetik, Sözcük Dağarcığı, Yargılama, ve ek test olarak Sayı Dizisidir.
Genel bilgi alt alanı; çocuğun ailesinden, çevresinden, arkadaşlarından vs aldığı bilgi düzeyini ölçer. Benzerlikler alt alanı; çocuğun soyut düşünebilme, ve bu düşünceyi doğru ve açık bir şekilde ifade edebilme yeteneğini ölçer. Aritmatik alt alanında; çocuğun matematik sorularını çözebilme yeteneği, aynı zamanda kısa süreli bellek ve çalışan belleğinin kapasitesi ölçülür. Sözcük dağarcığı alt alanında; sözcüklerin ve kavramların tanımlarını yapabilme ve bunları ifade edebilme yeteneği ölçülür. Yargılama alt alanı; muhakeme, mantık yürütme ve duygusal olgunluk seviyesini öleçreken aynı zamanda çocuğun sosyal zekasını da ölçer. Son olarak Sayı dizisi alt alanı; çocuğunuzun işitsel kısa süreli belleğini ve çalışma belleğini ölçer. Sesli uyaranları algılama, ve zihinsel olarak tekrarlayabilme yeteneğini gösterir. Bu son test yedek testtir ve uzman gerekli görürse yapar.
Diğer 6 tanesi "Performans Testleri" dir ve Resim Tamamlama, Resim Düzenleme, Küplerle Desen, Parça Birleştirme, Şifre ve ek test olarak Labirentler’dir.
Resim tamamlama alt alanı; çocuğun görsel dikkatini ölçmeye yarar. Resim düzenleme alt alanı, çocuğun görsel dikkatiyle birlikte, olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurabilme yeteneğini ölçer. Hem kısa-dönemli hem de çalışan belleğin devreye girdiği bir alt testtir. Küplerle desen alt alanı, ellerle manipulasyon, dolayısıyla görsel algı ile hareketsel koordinasyonun birleştirilebilmesi son derece önemlidir. Eğer çocuğun küplerle desen alt testtindeki skoru ortalamanın üstündeyse, çocuğun görsel ve çevresel manipulasyon kabiliyeti oldukça yüksek demektir. Parça birleştirme alt alan; parça bütün ilişkisini kavrayabilme ve görsel-hareketsel koordinasyon yeteneğini ölçer. Şifre alt alanı; kalem manipulasyon kabiliyeti, kısa süreli belleğe attığı bilgileri işleyebilme ve hatırlayabilme yeteneği ve konsantrasyon verebilme yeteneğini ölçer. Son olarak Labirentler alt alanı; çocuğun sorun çözebilme yeteneğini ve yaklaşımını ortaya koyar.
Testin uygulanması da raporlanması da özel uzmanlık gerektirir. Bu uzmanlık için uzmanlar hem eğitime hem de sınava tabi tutulurlar. Ancak Türk Psikologlar Derneği'nin verdiği sertifikaya sahip kişiler bu testi uygulama ve raporlamaya yetkin sayılır. Test çocuğun hızına ve verdiği doğru cevaplara göre yaklaşık 1.5 - 2 saat arası sürmektedir.
Test sonucunda çıkan puan sadece bir ipucudur. Testi uygulayan uzmanın gözlemi ve aile görüşmesi de bu testin raporlanmasına katkı sağlar. Unutmayın ki, testler çocuğunuza tanı koymak için değil; tanıya yardımcı olabilmek için yapılan araçlardır.