Yağlardan Kaçmak Gerekli Mi?
Yazar Melike Karaca • 1 Haziran 2023 • Yorumlar:
1 gram tükettiğimizde 9 kkal enerji veren yağları tüketme düşüncesi, hala birçok insanı korkutuyor. Bir yemek kaşığı yağ ortalama olarak 120 kalori içerir. Bu, az miktarda bir yiyecek için yüksek bir kalori miktarıdır; ancak her yüksek kalori ‘’kötü’’ değildir. Kalori, sadece besinlerdeki enerji miktarının bir ölçümüdür.
Peki ya görünmeyen yağlar?
Diyetimizdeki tüm yağlar, görünür veya görünmez yağ olarak sınıflandırılır.
Yemek pişirmek için kullandığınız veya salatalarınıza ekleyeceğiniz yağlar görünür yağlardır. Bu eklediğimiz yağların miktarını bildiğimiz için kalorisini hesaplayabiliriz.
Bir yiyeceğin tadına ve aromasına katkıda bulunan ancak göremediğiniz yağlar ise görünmez yağlardır. Örneğin; çorba yaparken eklediğimiz kremadaki yağ veya fıstık ezmelerinde bulunan doğal yağlar gibi kolayca görülemeyen ve besinlerden ayrılması mümkün olmayan yağlar görünmezdir. Kahvaltılarımıza sıklıkla eklediğimiz zeytin de fark etmeden tüketeceğimiz bir diğer görünmez yağ içeren bir besindir. Yumurta, tavuk, peynir gibi protein kaynağı olarak gördüğümüz besinlerin de doğal olarak yağ içermesi, bir çırpıda yağ kaynaklarını fark edemediğimiz gerçeği ile karşımızdadır. Bu yüzden görünür yağların kalorisini saymaya çalışsak bile görünmez yağları hep göz ardı etmiş olacağız.
Uzun yıllar boyunca kilo alma sebebi olarak gösterilen yağ kaynaklarını hayatımızdan çıkarmamız gerektiği söylendi. Fakat hesaba katamadığımız görünmez yağlar bu düşüncenin ne kadar yanlış olduğunu ortaya koyuyor. Temel besin bileşenlerinden olan yağlar sadece yüksek enerji kaynağı olmayıp, içerdikleri yağ asitlerinin özelliklerine bağlı olarak beslenme ve sağlık üzerinde çok önemli rollere sahiptir.
Bir yemeğe yağ eklemek; o yemeğin tadını ve alınan keyfi artırırken, aynı zamanda tok hissetmenize de katkı sağlayabilir.
Yağlar tok hissetmenize nasıl katkı sağlar?
Bir öğünde yağ olması sindirimi yavaşlatır. Çünkü yağlar vücutta en yavaş sindirilen besin öğesidir. Bu özelliği ile kan şekerinizi düzenleyerek ve sindirim hızını yavaşlatarak uzun süren tokluk sağlanmasında çok önemli bir rol üstlenir. Bu yüzden haşladığınız sade makarna kan şekerinizi hızlıca yükseltecekken, makarnaya yağ eklemek vücudunuzdaki sindirim sürecinde karbonhidratların bağırsaktan kana geçiş zamanını yavaşlatarak kan şekerinin ılımlı yükselmesine katkı sağlayabilir.
Yağlı tohumlar, salata sosları, bitkisel yağlar, tereyağı, tam yağlı süt ürünleri ve avokado yağ bakımından zengin yiyecekler olup yağda çözünen A,D,E,K vitaminlerinin vücutta kullanılabilmesine destek olur. Bunun yanı sıra keten tohumu ve ceviz gibi yağlı tohumlar, temel omega-3 yağ asitlerini içererek beyin sağlığınıza katkı sağlar. Zeytinyağında ve soğuk preslenmiş yağlarda bulunan antioksidanlar kalp sağlığınıza fayda sağlayabilir.
Sonuç olarak, görünür yağlardan kaçınmak mümkün olsa bile görünmez yağların kalorisinden kaçmak çok zordur. Yüksek kalori ve yağ içeren besinlerden kaçarak yağdan fakir beslenmeye çalışmak doygunluk hissinizi azaltarak yeme ataklarını tetikleyebilir, bu da bizi bitmek bilmeyen bir döngüye sokabilir. Her yediğimizin kalorisini saymak da bizi stresli hissettirerek mutsuzluğa sürükleyebilir.
Bu sebeple kalorilerden ayrı olarak, sağlığımıza odaklanan sürdürülebilir bir yaşam tarzı bulmak her yönüyle daha iyi bir yaklaşım olacaktır.