Yaz Dönemi Çocuk Hastalıkları

Yazın başlamasıyla birlikte soğuk algınlıklarında, öksürüklerde, nezle ve griplerde azalma olmakta bunun yerine daha yeni ve farklı hastalıklar görülmektedir. Çocuklarda yazın rastlanan pek çok hastalığın nedeni; “Kirli su içilmesi, açıkta satılan gıdaların tüketilmesi ve kişisel temizliğe dikkat edilmemesi gibi nedenler bu hastalıklara davetiye çıkarmaktadır. 
Çocuklardaki yaz hastalıkları arasında güneş çarpması, ishal ve kusma ile giden barsak enfeksiyonları, hepatit A, havuz enfeksiyonları; dış ve orta kulak enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu, deride mantar, böcek sokmaları, alerjik reaksiyonlar ve kırık çıkık gibi travmalardır.
Bu mevsimde çocuklarda en sık görülen rahatsızlık yaz ishalleridir. Isı şartları, mikropların üremesini, gıdaların bozulmasını kolaylaştırıyor. Ülkemizde bu hastalığa yol açan nedenlerin başında; enfeksiyonlar gelmektedir. İshalle birlikte kusma, karın ağrısı ve ateş oluşabilir. Yaz ishalleri dışkı, pis su, yıkanmamış yiyecekler ve havuz sularından bulaşır. Hijyen kurallarına dikkat edilmesi, özellikle yiyeceklerin iyice yıkanması ve temiz su içilmesi ile bağırsaklar mikroplardan korunur. İshal ve kusmada en önemli konu çocuğun sıvı ihtiyacının karşılanmasıdır. İshalli çocuğun beslenmesinde, pirinç unu, nişasta, patates gibi kompleks karbonhidrat içeren posalı yumuşak püreler kullanılmalıdır. Yoğurt bağırsak enzimlerine yardımcı olduğu için mutlaka ishal diyetinde yer almalıdır.
Hepatit A denilen bulaşıcı sarılık türü, özel bir virüsün bulaşmasıyla olur. Kirli su, gıda, kirli el en önemli bulaşma araçlarıdır. Basit bir enfeksiyon gibi halsizlik, ateş şikayetleriyle başlayıp, kusma, karın ağrısı eklenebilir. İdrar renginde portakal kabuğu gibi koyu sararma, göz akında sararma ile belirginleşir. Bulaşıcıdır, iyileşmesi uzun zaman alabilir. Artık çocuklarımızı bu hastalıktan da aşı ile koruyabiliyoruz. 1 yaşından itibaren yapılabilen, 6 ay ara ile 2 doz aşı korumada önemli rol oynar.
Besin zehirlenmeleri yine sık rastlanan yaz hastalıklarındandır. Sıcakta yiyecekler çabuk bozulur ve bu nedenle besinlerin pişirilse dahi buzdolabında saklanması gerekmektedir. Süt ve süt ürünlerinin de güvenli merkezlerden son kullanma tarihine bakılarak alınması gerektiğini unutmamak gerekir.
Güneşte fazlaca kalmak, güneş yanıklarına neden olmakta, kum ve deniz güneşin etkisini artırmakta; semsiye altında veya gölgede bulunmak bile güneş ışınlarından korunmaya yetmemektedir. 
Öncelikle güneş çarpmalarından korunmak için güneş ışınlarının dik geldiği 10.00 ile 15.00 saatleri arasında açık havaya mümkün olduğunca çıkılmaması, bol sıvı tüketilmesi, en az 30 koruma faktörlü koruyucu güneş kremi kullanılması büyük önem taşır. Sadece tatilde değil dışarıda geçirilen zaman dilimlerinde ya da parkta oyun oynanan saatlerde de güneşten korunmak için tedbir almak önem taşıyor. Güneş koruyucu krem, şapka ve uygun giysi seçimi bu önlemlerin başında geliyor. Uzun süre güneşte kalmak sıvı kaybını da artırdığı için sıcak çarpması görülüyor. Sarışın, renkli gözlü ve beyaz tenli çocuklar güneş ışınlarından çok daha fazla etkilendikleri için ailelerin daha dikkatli olması gerekir. 
Güneşe ve sıcağa bağlı bir burun kanaması varsa, acil müdahale olarak soğuk su kompresiyle burnu yıkanmalıdır. Genellikle burnu kanayan çocuklara kafasını geri atmasını söylenir. Bu yanlış bir uygulama olup aksine, burnu kanayan çocuk kafasını öne doğru eğmeli. Burun kanatlarına mekanik baskı uygulamak gerekir. Eğer durmayan bir kanamaysa, hastanede burun tamponu konarak kanama durdurulmalıdır.
Çevre ısısı arttıkça, deriden ter salgılanması artar ve su kaybı sonucu susama hissi doğar, su alımı ile vücudun normal sıcaklığı koruma altında tutulmaya çalışılır. Bu dengeyi bozan aşırı sıcaklık hallerinde ter bezleri kanalları tıkanır ve halk arasında isilik denen boyun, omuzlarda daha sık olmak üzere vücudun daha fazla terleyen bölgelerinde küçük kırmızı ve kaşıntılı cilt lezyonları belirir. Tedavisinde her gün ılık suyla banyo yapılması önerilir. Ayrıca, cildin nefes almasını önleyecek yağlı kremleri vücuda sürmekten kaçınmak gerekir.
Pişik, bebeklerde en sık görülen deri hastalıklarından birisidir. Bezin temas ettiği kalça ve uyluk bölgesinde kırmızı renkte, kabarık lezyonlar şeklinde görülür. Pişikler, bebeğiniz bez kullandığı dönem boyunca tekrarlayabilir, yazın sıcak ve nemin etkisi ile görülme sıklığı artabilir.Bebeğinizin bezini sık sık değiştirin, bez değiştirme sonrası mümkünse altını ılık suyla durulayın, özellikle bebeğinizin cildinin hassas olduğu ilk aylarda ıslak mendilleri alt temizliğinde kullanmayınız. Daha sonraki aylarda ise alkol ve parfüm içermeyenlerini tercih edin.Temiz bir havlu ile nazikçe kurulayın ve bebeğinizin altını havalandırın. Böylece cildin kuruması daha çabuk olacaktır.Bezi çok fazla sıkmayın ve cildinin hava aldığından emin olun.Her bez değişimi sonrası pişik koruyucu kremleri kullanmanız pişiklerin önlenmesinde faydalı olacaktır.
Böcek, sinek, arı sokması gibi durumlar, yaz aylarında sık karşılaşılan bir diğer durumdur. Geceleri mümkünse koruyucu tül perdeli yatak kullanmalıdır. Özellikle “bebeklerde” ciltten emilim çok olacağı için cilde sık sık “kimyasal sinek kovucu sürmek doğru değildir”. Yaz akşamlarında uzun kollu, ince, hava alan pamuklu giysilerle sineğin sokacağı alanı azaltmak gerekir.  Geceleri, sineklikli odanın ilaçlanıp yatmadan önce iyice havalandırılması da uygun bir yöntemdir. Sinek, böcek sokmasında antihistaminik ve ek ilaçlar içeren lokal kaşıntı önleyici krem, merhem, losyonlar kullanılabilir.
İdrar yolu enfeksiyonları; yaz aylarında özellikle kız çocuklarda sıklıkla görülmektedir. Havuzlar özellikle risklidir. Enfeksiyon; sık idrara çıkma, karın ağrısı, ateş ve idrarda yanma ile belirti vermektedir. İdrar kültürü yapılarak, uygun antibiyotik ile tedavi uygulanabilir. İdrar yolu enfeksiyonlarından çocuğunuzu korumak için havuzdan çıkınca hemen duş aldırıp, mayosunu değiştirmelisiniz.
Kirli su nedeniyle; cilt ve kulak enfeksiyonları, Hepatit A, göz hastalıkları sıkça görülüyor. Havuz yerine deniz tercih edilebilir. Deniz ve havuzdan sonra duş almak önemli. Havuza girmeden önce ayak mantarlarına karşı kullanılan özel bir solüsyon kullanılmalı. Yüzücü kulağı (dış kulak enfeksiyonları) ağrılı ve kaşıntılı kulak problemi olarak ortaya çıkabilen ve havuzdan kaynaklanan bir diğer yaz hastalığıdır. Korunmak için kulak tıpası kullanmak işe yaramaz ise çocuğunuzun kulağını kuru tutmak için havuzdan sonra dış kulak yolunu temizlemek gerekmektedir.
Düşme, çarpma, oyun sonucu oluşan travmalar: Bisiklet, kaykay, paten, spor ve oyunlar gibi aktiviteler için başlık, dizlik, bileklik, dirseklik gibi koruyucuların kullanılması olası kaza sırasında travma şiddetini azaltır. Kırık kendisini kol veya bacakta eklem dışında anormal hareket, ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığı ile gösterir. Bu durumda kırık olması muhtemel bölge bir üstündeki eklemi de içine alacak şekilde kalın giysi, karton, varsa atel ile hareketsiz, sabit bir konuma getirilir ve en yakın sağlık merkezine götürülür.