Yeme Bozukluğu Mu? Takıntı Mı?: Ortoreksiya Nervoza

Son yıllarda günümüzde popüler olmaya başlayan bir konu var ki; Ortoreksiya Nervoza, yani sağlıklı beslenme takıntısı. Birçok insan sağlıklı beslenmek ister ve buna dikkat eder ancak söz konusu ortoreksiya nervoza olduğunda sağlıklı beslenme daha ileri boyuta geçer, sürekli sadece sağlıklı yiyecekler tüketilmeye çalışılır, sağlıklı beslenme takıntı haline gelir ve bireylerin hayatlarında sağlıklı beslenme dışında meşguliyetleri ve ilgi alanları kalmaz. Ortoreksiya yeni yeni oldukça sık görülmeye başlayan bir hastalık olduğu için yeme bozukluğu mu yoksa obsesif-kompulsif bozukluk mu olduğu bile hala tartışma konusu olmaya da devam etmektedir.

Sağlıklı Beslenme Takıntısı

Ortoreksiya olan kişiler süper sağlıklı ve doğal olmak isterler. Bu hedeflerine ulaşabilmek için de besinlerde katkı maddesi, besinleri bozulmaktan koruyucu madde, yağ ya da hayvansal katkı maddesi içeren besinleri ve kalorisi yüksek kilo aldırıcı yiyecekleri ve içecekleri tüketmekten sürekli kaçınırlar. Bu durumu abarttıkları için de beslenme bozukluğu, aşırı zayıflama, hastalıklara karşı vücut direncinin düşmesi gibi sorunlarla karşılaşırlar. İnternet, televizyon ve dergilerden sürekli diyet ve sağlıklı beslenme ile ilgili yayınları izler ve araştırma yaparlar. Bu durumun önüne geçilmezse tüm bunlar da zamanla obsesyon yani takıntı haline gelebilmektedirler. Bu yüzden ortoreksiya nervoza aslında son derece tehlikelidir. Çünkü takıntı halinde sağlıklı yiyeceklere bağımlılık geliştiren bireylerin devamlı diyet yapan kişilerden farkları yoktur. Bu bireyler yedikleri yiyeceklerin ve içtikleri içeceklerin içinde zararlı bir madde bulma korkusundan dolayı çok seçici davranırlar. İlerlemiş vakalar ise tıpkı anoreksiya nervoza hastalarında olduğu gibi hızla kilo kaybederler. Fakat bu hastalıkta amaç; kilo kaybı değil, sadece sağlıklı yemek yemeye çalışmaktır.

Belirtileri Nelerdir?

• Sürekli bir sonraki öğünü planlamak ve hazırlamak

• Sürekli market dolaşmak ve doğal ürünleri araştırmak

• Dışarıda yemek yememek

• Sürekli diyet yapmak ve zararlı olduğu düşünülen bir şey yendiğinde suçluluk hissetmek 

• Sağlıksız beslenenleri eleştirmek

• Korkular yüzünden birçok yiyecekten vazgeçmek

• Gıda katkı maddesi içeren tüm yiyeceklerden uzak durmak 

• İleriki dönemlerde kilo kayıpları

• İnternet, televizyon, gazete vb. kaynaklardan sürekli sağlıklı belenmeyle ilgili bilgileri takip etmek

Neler Yapılabilir?

Ortoreksiya Nervoza’ya sahip olan bireyler belli bir zamandan sonra tek tip beslenme biçimine dönebilirler. Bu da hem kilo kaybına neden olur hem de dengesiz ve sağlıksız beslenmeye sebep olur. Öncelikle psikolojik destekle birlikte sağlıklı besin seçimlerinin nasıl olabileceği, neler olabileceği hakkında beslenme uzmanlarından yardım alınmalıdır.

• Sevilen yiyeceklerin belirli dozlarda tüketildiğinde bir zararının bulunmayacağı hakkında bilgi verilmelidir.

• Dışarıda sağlıklı menülerin nasıl oluşturulacağı öğretilebilir.

• Sağlıklı beslenmenin sürekli diyet yapmak anlamına gelmediği vurgulanmalıdır.

• Sağlıklı fakat lezzetli besinler seçmeye özen gösterilmelidir.

• Besinlerin kalori değerlerini değil içerisindeki besin öğelerini öğrenmek ve sağlığa yararlarını bilmek gerekir.