Yeme Bozukluğu Nedir?

Yeme davranışı, yaşamı sürdürmek için gerekli olan ve gelişimi bebeklik döneminde başlayan önemli davranışlardan biridir. Bu davranışın gelişiminde ise birçok değişken rol oynar, bunlar; sosyal çevre, kültür, ebeveynlerin bakım verme becerileri, motor, duygusal ve duyusal becerilerdir. Yani, yeme davranışının önemi ve etkileri oldukça çok yönlüdür.

Yeme bozukluklarıysa yeme davranışının ciddi olarak bozulduğu, birçok faktörün etkisinden dolayı kişinin duygusal ve mental durumlarından kaynaklanan yetersiz veya aşırı besin tüketimiyle sonuçlanan bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum, kişinin kendiyle olan ilişkisini olumsuz etkilerken, genellikle özgüveniyle alakalı sorun yaşayan kişilerde ortaya çıkmaktadır. Anoreksiya nervoza, bulimiya nervoza ve tıkanırcasına yeme bozukluğu bu rahatsızlıkta en çok karşımıza çıkan yeme bozukluklarıdır.

• Anoreksiya Nervoza; zayıf olma isteği ile beraber şişmanlık konusunda takıntı derecesinde korkuya sahip olunan bir yeme bozukluğu problemidir. AN problemini yaşayan kişilerin beden algısı oldukça bozuktur. Bu sebeple ihtiyaç olmayan durumlarda bile zayıflamaya çalışma, bunun için sağlıklı olmayan yöntemlere başvurma (kendini kusturma, sürekli aç kalma, vücudun ihtiyacı olduğundan fazla egzersiz) eğilimdedirler. AN tanısını almış kişilerin hastalıklarını kabul etmemesi, ciddiyetini anlamamaları, kilo konusunda obsesif düşüncelere sahip olmaları, normal kilolarının çok altında olmaları temel özellikleri arasındadır.

• Bulimia Nervoza; anoreksiya nervozadan farklı olarak kişilerin beden ağırlıklarının normal veya normalin üzerinde olduğu ve kiloları kontrol etmeyi amaçlayan davranışların bulunduğu bir problemdir. Bireler ani ve engellenemeyen yemek atakları yaşarlar, kısa sürede yüksek kalorili besinler tüketirler ve bunun arkasından bir rahatlama yaşarlar. Fakat sonrasında şişmanlama korkusu ve pişmanlık hissiyle beraber kusma, laksatif kullanma gibi davranışlara yönelirler. Bir süre sonra bu engellenemeyen bir döngü haline gelir ve depresif, gergin bir ruh haline de sebebiyet verir.

• Tıkanırcasına Yeme Bozukluğu; sıklıkla yeme ataklarının bulunduğu bir diğer yeme bozukluğudur. Bu bozukluğun bulunduğu kişiler kişiler sürekli yemek yeme hayali kurar, tokken bile yemek yemek isterler, sağlıksız ve kalorili besinler tüketirler, yalnızken rahat ve hızlı bir şekilde yemek yerler. Ataklardan sonra pişmanlık yaşayıp kendilerini eleştirseler de Bulimia Nervoza hastalarında görülen uygunsuz dengeleyici davranışları bulunmaz. Yalnızca sürekli diyet yapma girişimleri bulunur fakat başarıyla sonuçlanmaz veya verilen kilolar geri alınır. Sosyalleşmeyi de oldukça etkileyen bir bozukluktur.

Yeme bozukluğunun ciddiyeti de oldukça önemli bir faktördür. Kişinin hayat akışını bozması, ruhsal ve fiziksel sorunlara sebebiyet vermesi halinde tedaviye başlanması önerilir. Tedavi için bireysel psikoterapi teknikleri, aile terapisi, grup psikoterapisi ve farmakolojik tedavi kullanılabilen tedavi yöntemlerindendir.

Hayati tehlike haline bile gelebilen bu bozukluk zorunlu tedavi ve hastane yatışına kadar gidebildiğinden ciddiyetinin kavranması, özellikle kritik dönemi olan ergenlik çağındaki bireylerin ihmal edilmemesi gereklidir.