Yumurtalık (over) Kist Çeşitleri Nelerdir?
Yazar Gonca Oğurlu Pakay • Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı • 22 Kasım 2019 • Yorumlar:
Kistler kansere dönüşür mü ?
Tıp dilinde kist adı verilen bu yapılar ; vücudun farklı bölgelerinde oluşabilen iyi veya kötü huylu olabilen, etrafı doku ile çevrili içi sıvı içeren kesecikelerdir. Kistin etrafı, çevresi kist duvarı adı verilen bir zarla kaplıdır.
Kadınları korkulu rüyası yumurtalık (over) kistlerini fizyolojik (operasyon gerektirmeyen) ve patolojik (operasyon gerektiren) diye iki sınıfa ayırabiliriz.
Bu nedenle tüm kistlerin kötü huylu olabilme ihtimali gözönünde bulundurularak buna yönelik araştırmaların yapılması gerekir. Gerekli araştırmalar yapıldıktan sonra tedavi planlanır.
Kadın yumurtalıkları (over) rahimin her iki yanında karnın alt kısmında bulunan üreme sisteminin bir parçasıdır.Yumurtalık (over) kitlerinin en sık sebebi; hormonal düzensizliktir.
Yumurtalık kistlerine düzenli adet gören kadınlarda sıklıkla rastlanır. Çünkü adet döngüsünün bir parçası küçük boyutlu kist oluşumlar doğal olarak meydana gelebilir.
Yumurtalık kistleri çoğu zaman bir belirtiye neden olmazlar çok nadiren ağrı ve kanamaya neden olabilir. Kistlerin büyüklüğü ise bir ceviz tanesi kadar küçük veya bir portakaldan dahada büyük olabilir.
Yumurtalık (over) kistleri çeşitleri:
1- Fizyolojik over yumurtalık kisleri (operasyon gerektirmeyen kistler)
a- folikül kistleri
b- luteal yumurtalık kistleri
2- Patolojik yumurtalık kistleri: (operasyon gerektiren kistler)
** Bu tip yumurtalık kistleri iyi huylu (benign), veya kötü huylu (malign) olabilmektedir.
a- Çikolata kistleri( endometriama)
Endometriozis denilen hastalığın yumurtalıkta meydana gelmesi sonucu birikmiş kan kalıntılarının renginin zaman geçtikçe kırmızıdan kahverengi veya siyaha dönüşmesi nedeni ile halk arasında çikolata kisti adıyla bilinir. Yumurtalık dokusu içinde bu eski kanın birikmesi sebebiyle oluşur.
b- Dermoid kist (teratom):
Matür kistik teratem denilen dermoid kistler normalde yumurtalık dokusunda bulunmayan yağ, kıl,cilt, kemik, diş dokusu ihtiva eder. 30 yaş altındaki kadınlarda en sık görülen yumurtalık kistidir.
Dermoid kistlerinden malign tümör (kanser) gelişimi çok nadirdir. Ancak bu risk nadirde olsa görüldüğünde önerilen tedavi bu kistlerin çıkarılmasıdr.
Dermoid kistler doğuştan anne karnındayken yumurtalıklardaki bazı kalıntılardan meydana gelirler.
c- Fibromlar: İyi huylu bağ dokusu urudur.
Yumurtalıkta nodül şeklinde içi dolu ve sert kitlelerdir. Ultrasonografide ve operasyon sırasında yumurtalık kanseri ile karıştırılabildiğinden operasyonla çıkartılması uygundur.
d- Kistadenom: Kistodenomlar overin fizyolojik kistlerinden farklı olarak kötü huylu dönüşüm potansiyaline sahiptir. Kistadenomların genellikle çapları daha büyüktür. Ortalama 5 ile 15 cm arasında değişmektedir. Kistadenomlar yumurtalıktaki bazı hücrelerin anormal çoğalmasından kaynaklanır.
e- Kanser şüphesi olan kistler: Ultrasonografi bulguları nedeniyle sert (katı) kısımları sıvı kısmından daha çok olan bu kistlerde kötü huylu olma olasılığı yüksek olduğundan operasyon gerekir.
Ayrıca operasyon sırasında çıkan parça patolog tarafından değerlendirilir, sonuç iyi huylu ise operasyona son verilir, fakat sonuç kötü huylu ise kanser cerrahisine geçilir.