Zihninizden Geçenler Ruh Halinizi Nasıl Etkiler?

Çoğu zaman ruhsal ve psikolojik sorunların başlatıcısı içinde bulunduğumuz ortam, başımıza gelen olaylar, olumsuzluklar veya yaşamın zorlukları olabiliyor. Bunların hepsi hepimizi bir düzeyde etkiler ve etkilemesi de çok doğaldır. Tek başına belirli bir yaşam olayından kaynaklı doğal bir tepki psikolojik rahatsızlık anlamına gelmez ancak günlük akış içinde kişinin yaşadığı olaylar, sürdürdüğü ilişkiler üzerinde; kişiyi duygusal, davranışsal ve bedensel anlamda uzun süreli olumsuz etkiliyorsa, ilişkileri, yaşamı ve yaşam kalitesi bozuluyorsa o zaman sorun düzeyinde psikolojik bir tepkidir. Peki, bu sorun düzeyindeki tepkilerde düşüncenin rolü nedir?

Düşüncenin rolü dediğimizde, herhangi bir şey yaparken, bir durum içindeyken örneğin bu yazıyı okurken, kişinin bu durumdan psikolojik olarak etkilenebilmesi için önce içinde bulunduğu durumu anlaması ve fark etmesi gerekir. İçinde yaşadığımız dünya, çevre, insan ilişkileri hepimizi etkiler ama bu etkilerin oluşabilmesi için ilk aşamada bizim bunu algılamamız gerekir. Bu bağlamda, bilişsel düzeyde yaşamdan, olaylardan etkilenmemize yol açan ilk etken algılarımızdır. Örneğin; bu yazıyı okuduktan sonra, bu yazı zihinsel süreçlerinizde bir anlam oluşturacaktır. Bu ilk katman bizim için düşünce dediğimiz, zihnimizde olup bitenle ilgili bir süreçtir. Bu süreç zihnimizde akıp giden sözcüklerle, görüntü veya imajlarla oluşabilir. Sözcük, imaj ya da görüntü şeklindeki bu akış bizim duygusal tepkilerimizi yine etkileme özelliğine sahiptir. Şu anda okuduklarınız zihninizde bir anlam kümesi oluşturuyor. Bu olumlu ya da olumsuz olabilir. Eğer zihninizde “Yazılanları anlamıyorum” şeklinde bir düşünce oluşursa bu duygu olarak kaygı yaratabilir. Ya da günlük akışınızda izledikleriniz, içinde bulunduğunuz ya da şahit olduğunuz durumlar, kendi hayatınızla ilgili olumsuz bir çağrışıma sebep olursa üzüntü duyabilir; tehdit veya tehlike algıladığınızda ise korku ve kaygı hissedebilirsiniz. Yani yaşadığımız olaylar, etrafımızda olup bitenler bizim dünyamızda bir algı ve düşünceye yol açıyor. Bu algı ve düşünce de bizim duygusal sistemimizi etkileyebiliyor. Örneğin; öksüren bir kişi olsun. İlk etapta kişi öksürdüğünü fark eder. Daha sonra eğer zihninden “Acaba kötü bir hastalığım mı var?” “Akciğer kanseri mi oldum?” düşünceleri geçerse bu durum kişide kaygı yaratabilir; diğer taraftan “Bu basit bir öksürük, boğazıma bir şey kaçtı” düşüncesi ise kişide şiddetli bir duygusal tepki oluşturmayabilir.

Bu bağlamda düşüncelerimiz bizim duygusal tepkilerimiz üzerinde daha sonra da bedensel tepki ve davranışlarımız üzerinde etkin bir rol oynama gücüne sahiptir. Bu da bizim ruhsal ve psikolojik yaşamımızda düşüncenin önemli bir rolü olduğunu gösteren bir bulgudur.